FORMALNOŚCI URZĘDOWE

 

ORZECZENIE O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

Jeżeli jest już diagnoza, to warto wystąpić o orzeczenie o niepełnosprawności. Dzięki temu można ubiegać się o kolejne świadczenia i dofinansowania.

Wniosek o orzeczenie wraz z dokumentacją medyczną składamy w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Zostaniecie listownie poinformowani o terminie komisji. W dobie koronawirusa komisje odbywają się zaocznie. Nie zdziwcie się, gdy dostaniecie oddzielne pismo, by nie przychodzić na komisję. Lekarz orzecznik powinien być lekarzem danej specjalności, czyli w sprawie dziecka głuchego nie może orzekać chirurg ani ginekolog, tylko załóżmy, że laryngolog, audiolog, foniatra, często też neurolog, jeżeli dziecko ma jakieś problemy neurologiczne. Jeżeli już otrzymacie decyzję, to zwróćcie uwagę na punkty, w których zaznaczone jest „wymaga” lub „nie wymaga”. Szczególnie istotne okazują się punkty szósty, siódmy i ósmy. Dokładnie sprawdźcie, na ile to orzeczenie zostało przyznane.

U dzieci poniżej 16 roku życia nie określa się stopnia niepełnosprawności, a od decyzji można odwołać się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności w terminie 14 dni.

Co daje orzeczenie? Wiele, bo nie tylko ulgi, dofinansowania, dodatkowe świadczenia, rehabilitację. Warto się o nie postarać.

Szeroko o świadczeniach i formach wsparcia rozmawialiśmy w czasie spotkania online z udziałem ekspertów: Dziecko niesłyszące – świadczenia i inne formy wsparcia

Źródło:

Uzyskaj orzeczenie o stopniu niepełnosprawności - Gov.pl - Portal Gov.pl (www.gov.pl)

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U z 2018 r. poz. 511 ze zm.)
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (tekst jednolity — Dz.U. z 2018 r. poz. 2027)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie wykonywania badań specjalistycznych na potrzeby orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. nr 250, poz. 1875)
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity — Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.)

 

USTAWA ZA ŻYCIEM

Celem ustawy „Za życiem” jest uregulowanie w sposób kompleksowy wsparcia dla kobiet w ciąży i rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych, a także dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.

Ustawa „Za życiem” określa uprawnienia kobiet w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej oraz instrumentów polityki na rzecz rodziny. Wsparcie to jest realizowane m.in. przez zapewnienie dostępu do informacji w zakresie rozwiązań wspierających rodziny oraz kobiety w ciąży, a także:

dostępu do poradnictwa w zakresie rozwiązań wspierających rodzinę;

• jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
• odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
• dostępu do usług koordynacyjno-opiekuńczo-rehabilitacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
• innych świadczeń, w tym w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej.

Głównym celem Programu „Za życiem” jest umożliwienie rzeczywistej i pełnej integracji społecznej osób niepełnosprawnych oraz wsparcie psychologiczne, społeczne, funkcjonalne i ekonomiczne ich rodzin.

Program „Za życiem” dotyczy w szczególności:

• wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin w przypadku ciąży powikłanej;
• opieki, w tym paliatywnej lub rehabilitacji dzieci posiadających zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
• wczesnego wspomagania rozwoju dziecka;
• pomocy w zabezpieczeniu szczególnych potrzeb, w tym mieszkaniowych, rodzin z dzieckiem posiadającym stosowne zaświadczenie.

Program „Za życiem” skierowany jest również do rodzin z dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o lekkim lub umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także do dzieci i młodzieży posiadających odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.), i ich rodzin.

Program „Za życiem” obejmuje kompleksowe rozwiązania w obszarach dotyczących:

• wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin (Priorytet I),
• wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i jego rodziny (Priorytet II),
• usług wspierających i rehabilitacyjnych (Priorytet III),
• wsparcia mieszkaniowego (Priorytet IV),
• koordynacji wsparcia, poradnictwa i informacji (Priorytet V),
• jak również inne instrumenty wsparcia (Priorytet VI).

Warto wiedzieć, że o świadczenie warto postarać się do chwili, gdy dziecko kończy pierwszy rok życia. Należy się ono wszystkim, u których uszkodzenie nastąpiło w okresie prenatalnym i po prostu urodziły się chore, niepełnosprawne, z jakimiś wadami.

Wniosek składamy w ośrodku pomocy społecznej. Konieczne jest dołączenie zaświadczenia od lekarza neonatologa (specjalizacja II stopnia) lub ginekologa. Trzeba też dołączyć dokumentację, że przebywało się pod opieką lekarza ginekologa od minimum 10 tygodnia ciąży.

Co daje taka decyzja? Otrzymujemy jednorazowe świadczenie 4 tysięcy złotych oraz dzięki temu mamy dostęp do lekarzy specjalistów bez skierowania w ciągu siedmiu dni. Ustawa niesie za sobą wiele form pomocy i przywilejów. Na podstawie takiej decyzji możemy ubiegać się także o dodatkową rehabilitację dla dziecka.

Źródło: http://zazyciem.gov.pl

 

Podstawa prawna:

• Aktualna wersja Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”, który obowiązuje od 1 stycznia 2022 r.
• Program polityki zdrowotnej służący wykonaniu programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” na lata 2022-2026.

 

WCZESNE WPOMAGANIE ROZWOJU (tzw. WWR)

Wczesne wspomaganie rozwoju to specjalistyczne zajęcia, które mają poprawiać sprawność dzieci z różnymi deficytami — skorzystać z takowych mogą między innymi dzieci z zaburzeniami autystycznymi, czy też maluchy niewidzące lub niesłyszące. Jakie jednak trzeba spełnić wymagania, aby dziecko mogło uczęszczać na zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju (WWR)?

Korzystanie z nich przysługuje dzieciom z różnorodnymi zaburzeniami rozwojowymi. Zasady organizacji tychże zajęć, a także kwalifikacji do nich i tego, jak przebiegają, określone zostały w jednym z Rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej.

 

Kiedy dziecko może skorzystać z wczesnego wspomagania rozwoju?

Zasadniczo każdemu dziecku, u którego stwierdzona zostanie jakaś niepełnosprawność lub inne zaburzenie rozwoju, zwyczajnie przysługuje możliwość uczęszczania na zajęcia WWR. Aby nieco jednak rozjaśnić sytuację, podać można przykłady najczęstszych problemów, przez które dzieci mogą mieć potrzebę korzystania z takich zajęć — wymienić tutaj można: uszkodzenia wzroku (np. niedowidzenie), uszkodzenia słuchu (np. niedosłuch), znaczne zaburzenia koordynacji ruchowej, niepełnosprawność umysłową, zaburzenia ze spektrum autyzmu, opóźnienie rozwoju mowy, nieprawidłowości rozwoju ruchowego, ogólne spowolnienie rozwoju. Ogólnie nie ma jakichś ograniczeń co do tego, od kiedy dzieci mogą korzystać z wczesnego wspomagania rozwoju. Zalecane jest nawet, aby maluchy zaczynały uczęszczać na zajęcia jak najwcześniej — od chwili wykrycia u nich zaburzeń rozwojowych. Ogólnie dziecko może korzystać z usprawniającej terapii do momentu rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej.

Podstawową powinnością rodziców jest oczywiście wypełnienie wniosku o wydanie opinii dotyczącej ewentualnej potrzeby prowadzenia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Do wniosku trzeba jednak załączyć pewne dokumenty — jednym z istotniejszych jest tutaj zaświadczenie lekarza specjalisty o istniejących u pacjenta deficytach (np. o zaburzeniach słuchu czy wzroku) — wydawaniem takowych typowo zajmują się pediatrzy oraz specjaliści medycyny rodzinnej.

Czasami konieczne może być również dostarczenie innych dokumentów, np. wyników jakichś badań przeprowadzonych wcześniej u dziecka, dokumentacji z przebiegu wcześniejszych terapii (np. logopedycznej) czy opinii o funkcjonowaniu malucha w przedszkolu. Zanim więc rodzice udadzą się już ostatecznie do poradni w celu załatwienia wszystkich formalności, najlepiej najpierw jest się dowiedzieć, jakich dokładnie dokumentów dana placówka wymaga.

Nie da się jednoznacznie powiedzieć, na czym polega wczesne wspomaganie rozwoju. Dokładny przebieg zajęć uzależniony jest bowiem od potrzeb danego pacjenta — u dzieci z nieprawidłowościami rozwoju ruchowego prowadzone są przede wszystkim różne ćwiczenia usprawniające, z kolei u maluchów z zaburzeniami mowy największy nacisk kładziony jest na pracę z logopedą.

Zajęcia trwać mogą przez różny czas — ogólnie jednak w ciągu miesiąca malec odbywa od czterech do ośmiu godzin zajęć wczesnego wspomagania rozwoju. Czas ten dostosowywany jest zarówno do tego, jakie są potrzeby dziecka, jak i do tego, jakie są jego możliwości.

Wczesne wspomaganie rozwoju ma pomagać nie tylko dziecku, ale i rodzicom. Wydawać by się mogło, że ukierunkowane jest ono wyłącznie na małego pacjenta. Nic bardziej mylnego — pomoc jest udzielana tak dziecku, jak i jego rodzinie. Opiekunom proponowana jest chociażby psychoedukacja — polega ona między innymi na wyjaśnieniu, skąd się wzięły problemy ich pociechy, a także opowiedzeniu, na czym dokładnie polegają stwierdzone u niej zaburzenia. Rodzinom udzielane jest również wsparcie w zakresie tego, jak mają interpretować zachowania dziecka i na nie reagować, a także pomaga się im w przystosowaniu warunków domowych do potrzeb malucha.

Zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju są całkowicie bezpłatne. Aby dziecko mogło z nich skorzystać, jest oczywiście wymagane posiadanie wcześniej wspomnianej opinii psychologiczno-pedagogicznej, aczkolwiek można ją otrzymać w placówkach publicznych, czyli również bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów.

 

Wczesne wspomaganie rozwoju: jakie są cele tych zajęć?

Podstawowy cel wczesnego wspomagania rozwoju jest oczywisty — zajęcia mają doprowadzić do tego, aby poziom funkcjonowania dziecka był jak najlepszy. Terapia ma za zadanie również zapobiegać pojawianiu się u malucha kolejnych zaburzeń, np. psychicznych, które mogłyby wystąpić ze względu na istniejącą u pacjenta niepełnosprawność intelektualną czy jakiekolwiek inne zaburzenia rozwojowe.

W trakcie WWR dziecko jest na bieżąco poddawane ocenie ze strony zespołu specjalistów. Sprawdzają oni, czy zajęcia wpływają na malucha zgodnie z założeniami, w razie potrzeby dokonywane są modyfikacje wcześniej opracowanego planu. Stale planowane są także kolejne działania — wszystko to ma na celu jak największe usprawnienie funkcjonowania małego pacjenta.

Wczesne wspomaganie rozwoju może przynieść niebagatelne efekty — nierzadko specjalistom udaje się doprowadzić do tego, że istniejące u podopiecznego deficyty uda się skutecznie skompensować. Jednak już sama nazwa zajęć sugeruje, że powinny one być wdrażane u potrzebujących ich dzieci szybko — dlatego właśnie, kiedy rodzice będą mieli choćby tylko cień podejrzenia, że rozwój dziecka może przebiegać nieprawidłowo, powinni niezwłocznie skonsultować się ze specjalistami.

Uwaga! Aby skorzystać z WWR, nie potrzebujecie mieć orzeczenia o niepełnosprawności!

 

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (sejm.gov.pl)

 

KSZTAŁCENIE SPECJALNE

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego to jeden z najważniejszych dokumentów w edukacji dziecka niepełnosprawnego. Aby je uzyskać należy złożyć odpowiednie dokumenty w poradni pedagogiczno-psychologicznej. Zespół orzekający podejmuje decyzję na podstawie złożonej dokumentacji, rozmów z rodzicami oraz przeprowadzonej diagnozy psychologicznej, pedagogicznej, logopedycznej oraz na podstawie oceny rozwoju intelektualnego, poznawczego, motorycznego, emocjonalnego i społecznego.

Procedura jego uzyskania nie jest trudna, ale warto się o nie postarać, ponieważ dzięki niemu dziecko może uczyć się w sposób dostosowany do swoich potrzeb i możliwości psychofizycznych. Orzeczenie może uzyskać osoba niepełnosprawna w okresie: od momentu rozpoczęcia uczęszczania do przedszkola (2,5 — 3 lata) do czasu ukończenia nauki w szkole ponadpodstawowej.

Jeżeli planujemy posłać nasze dziecko do przedszkola to placówka powinna na tej podstawie zapewnić dziecku zajęcia rewalidacyjne.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe

Art. 127. - Kształcenie specjalne - Prawo oświatowe (arslege.pl)